Ο ίδιος ο Κύριος είχε δηλώσει νωρίτερα ότι από τον κύκλο των μαθητών Του κάποιοι θα έβλεπαν τη Βασιλεία του Θεού να έρχεται «εν δυνάμει» (Ματθ. 16,28).
Ο προφητικός αυτός λόγος του Σωτήρος πραγματοποιήθηκε κατά τη Μεταμόρφωση, όταν οι τρεις μαθητές αξιώθηκαν να δουν το έκπαγλο φως της θεότητας Του.
Το έκτακτο εκείνο φαινόμενο, δηλαδή, το άκτιστο φως που περιέβαλε τη μορφή του Σωτήρος, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μία από τις βασικές άκτιστες ενέργειες της Μίας αλλά Τρισυπόστατης Θεότητας. Ήταν το αιώνιο, το ατελεύτητο, το εκτός τόπου και χρόνου φως της θεότητας.
Ήταν το ίδιο το φως της Αναστάσεως που γέμισε το κενό μνημείο κι έκανε ορατό ό,τι ήταν μέσα σ’ αυτό, παρά το σκοτάδι της νύχτας εκείνης. Το φως αυτό έκανε τις μυροφόρες γυναίκες να διακρίνουν τους αγγέλους και να συνομιλήσουν μαζί τους.
Η θέα αυτή του ακτίστου φωτός ήταν η ανώτερη εμπειρία του Θεού που μπορούσαν να λάβουν οι άνθρωποι. “Ας θυμηθούμε τη ρήξη που επήλθε το 14ο αιώνα ανάμεσα στον εκπρόσωπο της θρησκευτικής φιλοσοφίας δυτικό μοναχό Βαρλαάμ τον Καλαβρό καί τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά με αφορμή το φως της Θείας Μεταμόρφωσης.
Η αντιπαλότητα εκείνη βασικά στράφηκε στο αν οι θείες ενέργειες είναι κτιστές ή άκτιστες. Τελικά οι πνευματικοί αγώνες του αγίου Γρηγορίου για τις άκτιστες θείες ενέργειες δικαιώθηκαν από την Εκκλησία.
Ποτέ όμως δε μπόρεσαν να εννοήσουν το σοφό θεολόγο και ασκητή, άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, όσοι σκέπτονται με ανθρωποκεντρικά και σχολαστικά κριτήρια, όπως ο τότε αντίπαλος του Βαρλαάμ.
Οι βασικές όμως διδασκαλίες του Παλαμά περί διακρίσεως ουσίας και ενεργειών του Θεού και κοινωνίας του ανθρώπου με τις άκτιστες θείες ενέργειες δεν έπαψαν να βρίσκονται στο επίκεντρο της ορθόδοξης πνευματικότητας.
Πάντοτε ο Θεός της Αποκαλύψεως και της λατρευτικής εμπειρίας ήταν αντιμέτωπος με το Θεό της φιλοσοφίας.
Συμπερασματικά θα λέγαμε πως το φως που εξέπεμψε η θεία μορφή του Σωτήρος κατά τη μεταμόρφωση καί το όποιο καταθάμπωσε τους Μαθητές, δεν ήταν η άμέθεκτη και απρόσιτη θεία ουσία, αλλά ήταν η μεθεκτή, προσιτή και άκτιστη θεία ενέργεια.
